بام سبز یا روف گاردن چیست
شاید شما هم این سوال که بام سبز یا روف گاردن چیست را از خود پرسیده باشید؛ بام سبز یا روف گاردن بامی است که گیاهان برروی سطح آن کشت شده، به نحوی که تمام یا قسمتی از آن را هر گونه پوشش گیاهی مثل چمن، بوته، درختان و موارد مشابه می‌پوشاند.
سقف روف گاردن پاسخی به طبیعت‌دوستی انسان شهرنشین است تا لذت پرورش گل و گیاه و باغبانی در محیط‌های شهری را تجربه کند. اولین بار در کشور آلمان این ایده طراحی به کار گرفته شد و سپس در کل اروپا و آمریکا گسترش یافت؛ در ایران نیز چند سال اخیر روف گاردن مورد توجه قرار گرفته است.
انواع بام سبز
انواع بام سبز بر اساس نحوه طراحی و اجرا به سه دسته زیر تقسیم میشوند:
مشاوره رایگان با کارشناسان چوپکس
1- سیستم گسترده (extensive)
در سیستم گسترده، ضخامت بام سبز کم است؛ در این سیستم، فقط یک یا دو نوع گیاه، با ریشه کمعمق (ریشه ۴۰ تا ۱۰۰ میلی‌متر مثل چمن) کشت میشوند. در سیستم گسترده، وزن و شیب بام خیلی زیاد نیست و معمولاً مورد استفاده عموم افراد قرار نمیگیرد.
2- سیستم متمرکز (intensive)
در این سیستم، با بهکارگیری انواع مختلفی از گیان و درختان با ریشه‌های عمیق، آبنماها، مسیرهای سنگفرش شده برای پیاده‌روی افراد در واقع نوعی پارک در ارتفاع طراحی میشود. با توجه به وزن بالای این سیستم، سازه بنای پایه و زیرسازی سقف باید تقویت شود.
3- سیستم مدولار یا جعبه گیاه (planter box)
در این سیستم جعبه‌های مخصوصی (فلاورباکس یا گلدان) نقش محیط کاشت گیاه را برعهده دارد. بر خلاف دو سیستم اول که سقف ساختمان دارای یک بستر سبز پیوسته است، در این مدل محیط کشت و نگهداری گیاهان ناپیوسته و قابل جابجایی است.
طراحی بام سبز
در طراحی بام سبز از نظر فنی- مهندسی باید 3 نکته را مدنظر قرار داد. اول اینکه فضای سبز مورد نظر چه میزان وزن به سازه بنا اضافه میکند؟ آیا باید سازه ساختمان و سقف بنا را مستحکمتر نمود؟ دوم اینکه آیا سقف بنا (بستر روف گاردن) به خوبی عایقبندی شده است؟ و سوم، توجه به مسئله آبیاری گیاهان در باغبام است.
همچنین از نظر زیباشناسی و طراحی منظر هم باید به طراحی بام سبز توجه کرد. بنا به سلیقه مشتری، بازدید میدانی کارشناسان، وضعیت سازه، وضعیت اقلیمی محل اجرا، موارد استفاده از روف گاردن و البته، بودجه درنظر گرفته شده برای این امر، طرحهای پیشنهادی اولیه توسط نرم افزارهای گرافیکی تهیه، پس از تبادل نظر با مشتری و رسیدن به طرح نهایی، نقشههای فنی و اجرایی طرح، آماده میشود.
اگر شما هم دوست دارید در پشت بام منزل یا دفترکار خود یک باغبام زیبا داشته باشید، با کارشناسان ما تماس حاصل فرمایید.
مراحل لازم برای اجرای بام سبز
بعد از تأیید طرح اولیه، نوبت به اجرای بام سبز میرسد.
هرچند هر یک از 3 نوع ذکر شده روف گاردن در اجرا تفاوت‌هایی با هم دارند، اما جزئیات اجرایی بام سبز به صورت کلی از اجزای زیر تشکیل شده‌اند:
پوشش گیاهی
معمولاً گیاهانی که ریشه‌های کمعمقی دارند برای استفاده در این پروژهها انتخاب میشوند. گیاهانی مانند خزه، چمن، شبدر، شب بو، سدوم برای کشت در مدل گسترده و انواع گلهای زینتی و درختچه‌ها در گلدان‌ها و فلاورباکس‌ها کاشته میشوند. کلماتیس، پیچک و سایر گیاهان رونده برای کنجها بکار میروند.
خاک مخصوص بام سبز
به دلیل اینکه وزن بام، یکی از فاکتورهای مهم در اجرای روف گاردن می‌باشد، انتخاب خاک مخصوص باغبام بسیار مهم است. معمولاً خاکی که از ترکیب برابر ماسه، خرده سنگهای بافتدار و گیاخاک (چوب پوسیده و بقایای گیاهی) تشکیل شده باشد، برای این منظور بکار میرود.
لایه فیلتر پارچهای
مانع گندیدن ریشه گیاهان میشود.
لایه زهکش
صفحهای است که با خارج کردن آب اضافی، پس از آبیاری مانع باقی ماندن آب در مجاورت ریشهها شده و از فساد و آسیب دیدن بستر کشت جلوگیری میکند.
لایه مانع ریشهها
این لایه که ریشهها از آن عبور نمی‌کنند، مانع آسیب دیدن لایه عایقبندی و سقف ساختمان میشود.
لایه عایق بندی
این لایه پوششی، مانع نشت کردن و نفوذ آب بام به سیستم عایقکاری و سقف میشود. جنس آن معمولاً ورقههای ضخیم پلاستیکی، ورقههای ضد زنگ مسی، بتن سبک یا موارد مشابه است که با توجه به جزئیات طرح و کاربرد بام تغییر میکند.
لایه ضدآب
این لایه آخرین لایه محافظتی برای جلوگیری از نشت و چکه کردن آب به سقف است و اگر آب از هر یک از لایههای قبلی عبور کند، این لایه مانع عبور آن میشود.
هزینه اجرای بام سبز
پاسخ به این پرسش که هزینه اجرای بام سبز چقدر میشود، کاملاً وابسته به این است که شما برای باغبام خود چه طرحی را درنظر دارید؟ اما طبق بررسی‌ها، هزینه طراحی پروژه روف گاردن با توجه به نصب لایههای عایقبندی و … به همراه کشت گیاهان متغیر خواهد بود. قیمت مبلمان، عناصر تزئینی مثل آبنما و مجسمه و سایر تجهیزات رفاهی هم جداگانه محاسبه میشود. البته باید به این نکته توجه داشت که با توجه به متغیر بودن قیمتها در بازار، توصیه میشود جهت اطلاع از آخرین قیمتها و مشاوره با کارشناسان ما تماس حاصل فرمایید.
بام سبز ارزان
هزینه تمام شده پروژه روف گاردن با توجه به طرح انتخابی، گونه‌های گیاهی، مواد و متریال بکاررفته، تجهیزات رفاهی و … مشخص میشود. برای داشتن یک بام سبز ارزان طرحهای گسترده پیشنهاد میشود. همچنین قیمت تمام شده طرحهای مدولار که با گلدان‌های بزرگ و جعبه گیاه به صورت غیر متمرکز اجرا میشوند قیمت مناسبتری دارند.
مزایای بام سبز
اجرای روف گاردن فواید بسیاری برای ساکنین ساختمان و محیط زیست شهری دارد. از جمله مزایای باغبام می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- بام سبز یک فضای طبیعی دلنشین برای ساکنین ساختمان فراهم آورده و کیفیت زندگی آنان را بالا میبرد.
- ایجاد یک فضای سبز زیبا موجب بهبود منظر شهری میشود.
- موجب کاهش آلودگی آب و هوا، آلودگی صوتی و … میشود.
- به عنوان لایهای عایقبندی (در برابر گرمایش و سرمایش، نفوذ آب و …) عمل کرده و موجب افزایش طولعمر سقف بنا میشود.
- با ایجاد یک فضای سبز نیمهخصوصی بر پشتبام ملک، موجب افزایش ارزش اقتصادی فروش و اجارهبهای ملک میشود.
روش ساخت بام سبز
با توجه به طرح انتخابی، روش ساخت بام سبز میتواند پیش‌ساخته باشد یا در محل اجرا شود. در مدل گسترده یا متمرکز بیشتر کارها باید در محل پروژه اجرا شود. اما وقتی طرح انتخابی مدولار باشد، می‌توان اجزای روف گاردن را در کارگاه بصورت پیش‌ساخته تهیه و سپس در محل پروژه نصب کرد.
برای ساخت بام سبز ابتدا باید عایق روف گاردن انجام شود. زیرسازی شامل قرار دادن لایههای عایق روی سقف و سپس شبکه‌بندی سقف با قوطی‌های فلزی یا چوبی برای قرار دادن لایههای بعدی روی آن، عبوردادن لوله‌های آب، برق، گاز، فاضلاب و ایجاد شیب مناسب برای زهکشی بهتر است.
بعد از زیرسازی نوبت به کارگذاشتن تاسیسات، شامل لولهکشی آب، فاضلاب و کابلکشی برق میرسد. در این مرحله تمامی کابلهای مربوط به سیستمهای روشنایی و پمپها به همراه لولهکشیهای مورد نیاز نصب میگردد.
در مرحله بعد ورقههای آببندی، زهکش و فیلتر پارچهای پهن میگردد. سپس روی این لایه با خاکبستر پوشانده شده و محیط آماده کشت گیاهان میگردد.
اگر تمام مراحل بالا را با موفقیت به اتمام رساندید به شما تبریک میگوییم! اکنون می‌توانید از باغبام خود لذت ببرید. بهیاد داشته باشید با توجه به اینکه عدم محاسبه دقیق وزن سازه و آببندی سقف میتواند دردسرساز شود، توصیه میکنیم از مشاوره کارشناسان خبره ما بهرهمند شوید.