آشنایی با انواع بام سبز و اجرای آن

بام سبز (روف گاردن)

روف گاردن یا بام سبز شامل مجموعه‌ای از لایه‌های نصب شده به دو صورت آزاد یا ماژولار هستند. نوع ماژولار دارای دو نوع نصب مستقیم لایه‌ها بر روی بام یا استفاده از سینی‌های حاوی لایه‌ها، در دسترس است.

از جمله دلایل ایجاد سقف روف گاردن می‌توان به ویژگی‌های معماری، بهره‌وری از منافع محیطی (از جمله جلوگیری از ورود و خروج گرما به محیط ساختمان، جذب و استفاده از آب باران)، بالابردن ارزش ملک و افزایش فضای قابل استفاده برای ساکنین اشاره کرد.

پوشش گیاهی مورد نظر در بستری خاص که جایگزین خاک بوده و برای همین هدف طراحی شده است، کاشته می‌شوند. عمق لازم برای کاشت بین پنجاه میلی‌متر تا بیش از یک متر بوده که بسته به هدف طراحی و استحکام سقف این مقدار متفاوت است.

به طور کلی انواع بام سبز (روف گاردن) از دیدگاه سنتی به دو دسته “گسترده” و “متمرکز” تقسیم بندی می‌شود.

انواع بام سبز

بام سبز گسترده

وزن کمی داشته و عمق بستر رشدشان نیز بیش از ٢٠٠ میلی‌متر نیست. این پوشش های گیاهی به حداقل نگهداری نیاز داشته و همچنین معمولا مصرف آب نیز در آن‌ها پایین است. در سقف روف گاردن اصولا از گیاهان کوچک، آب دار و با سرعت رشد پایین استفاده می‌شود. این نوع بام‌ها با نام‌هایی چون بام‌های دوستدار محیط زیست و یا بام‌های قهوه‌ای نیز شناخته شده‌اند. همچنین بام‌هایی که به منظور افزایش تنوع پوشش گیاهی منطقه و افزایش مسکن و غذا برای حیات وحش ساخته می‌شوند، نیز در همین دسته گنجیده و با نام بام سبز تنوع زیستی شناخته می‌شوند.

بام سبز متمرکز

معمولا سنگین‌تر و دارای لایه ضخیمتری از بستر رویش هستند؛ این نوع بام سبز از تنوع بالاتری در نوع پوشش برخوردارند. با توجه به تحمل وزن بالای این نوع از روف گاردن، افراد می‌توانند به راحتی به انواع بام سبز یا روف گاردن دسترسی داشته و از آن‌ها استفاده کنند. این نوع بام‌ها در مقایسه با بام‌های گسترده به آبیاری و مراقبت بیشتری نیاز داشته و محیط‌هایی با مهندسی دقیق، ساخته شده بر روی بام‌هایی با قابلیت تحمل وزن بالا از جمله پارکینگ خودرو هستند. این نوع بام‌ها با نام‌های “باغبام” و “بام سلطنتی” نیز شناخته شده‌اند. باغ بام به طور خاص‌تر به بام‌هایی اطلاق می‌شود که فضای کمتری به بستر گیاهی و بیشتر آن به فضای قابل استفاده برای افراد اختصاص داده شده است.

در گذشته بام گسترده عموما به شکل سازه‌های سبک و بدون قابلیت دسترسی عمومی بودند، به همین منظور برای باغ بام، از سقف‌های متمرکز استفاده می‌شد. در سال‌های اخیر این تفاوت تا حد زیادی کاهش پیدا کرده است تا جایی که لغاتی مانند “نیمه-متمرکز” و “نیمه-گسترده” نیز به گوش می‌خورد.با وجود استفاده گسترده از این دسته بندی‌ها توسط انجمن بین المللی بام سبز و سایر نهادهای تولید این نوع بام‌ها، با توجه به کمرنگ شدن مرزهای بین این دو دسته بندی، در این متن انواع بام‌ سبز با توجه به ویژگی‌های منحصر به فردشان از جمله عمق بستر رشد تعریف می‌شوند.

مراحل اجرای بام سبز

هنگام ساخت نماهای چند لایه در سقف روف گاردن استفاده از گیاهان با ویژگی‌های پیچکی نسبت به سایر گیاهانی که مستقیما به دیوار می‌چسبند ارجحیت دارند؛ چرا که باد، خصوصا در ارتفاع، می‌تواند این طراحی را با مشکل روبه رو کند. استفاده از گیاهان پیچکی باعث می‌شود تا آن‌ها ریشه و ساقه هایشان را دور تمام تقویت کننده‌های موجود در تمام جهت‌های عمودی و افقی پیچیده و مقاومت را افزایش دهند.

حتی با وجود استفاده از این نوع گیاهان باز هم مشکلات این طراحی کاملا برطرف نخواهد شد، چرا که شاخ و برگ‌های درخت همچنان در معرض بادهای شدید قرار خواهند گرفت؛ بنابراین انتخاب نوع گیاه و تعداد شاخ و برگ‌های آن در هر ارتفاعی بسته به شرایط آب و هوایی محیط و میزان بادهای آن ناحیه در همان ارتفاع خاص قابل تغییر است. جدا از مسائل یاد شده، اهمیت دسترسی به لایه‌های متفاوت برای نگه‌داری، طراحی سیستم آبیاری و عمق و بستر رشد نیز باید مد نظر قرار گیرند.

همانطور که در بخش بام‌های سبز اشاره شد، تفاوت میان دسته بندی‌ها روز به روز کاهش می‌یابد، بنابراین امروزه یافتن تفاوت فاحش میان نمای سبز و دیوار زنده کار مشکلی خواهد بود؛ خصوصا که در طراحی‌های جدید ویژگی‌های هر دو گروه در کنار یکدیگر استفاده می‌شوند.

دیوار سبز

این لغت به مفهوم رشد عمودی گیاهان با اتکا به سیستمی تقویتیست؛ تقویت کننده‌ها عموما دیوار داخلی یا خارجی هستند، هرچند در برخی موارد نیازی به تقویت کننده نیست. مانند انواع بام سبز، ایجاد این دیوارها نیز شامل پوشش گیاهی، بستر رشد، آبیاری و زه‌کشی هستند. با توجه به توضیحات ارائه شده تفاوت پوشش گیاهی نمای خارجی و دیوارهای سبز را نباید فراموش کرد. این دیوارها برخلاف نما، برای پوشش مکان، نیاز به تعداد بیشتری گلدان دارند درحالیکه در پوشش نما، تعداد کمی گیاه کاشته شده و به آن اجازه داده می‌شود تا سطح دیوار را بپوشاند. این دیوارها با نام‌های “دیوار زنده”، “باغ عمودی” و “دیوارهای زیستی” نیز شناخته شده‌اند.

دیوار سبز نه تنها از لحاظ ظاهری به جذابیت ساختمان می‌افزاید، بلکه با ایجاد سایه مستقیم بر روی دیوار، کیفیت هوای محیط را بهبود بخشیده و معمولا بخش‌های اطراف‌شان از هوای خنکتری بهره‌مندند. به علاوه با رشد گیاهان خاص غیر بومی یک منطقه بر روی این دیوارها می‌توان به افزایش تنوع پوشش گیاهی آن کمک کرد. در ساخت این دیوارها، گیاهان علفی کاربرد بسیاری دارند، با این وجود می‌توان از برخی درختچه‌های کوچک نیز استفاده کرد.

فراهم نمودن نور کافی از جمله عوامل مهمیست که زمان طراحی دیوار سبز باید مد نظر طراحان قرار گیرد، خصوصا ممکن است استفاده از نور مصنوعی هنگام طراحی دیوارهای سبز داخلی ضروری باشد.

انواع دیوار سبز

انواع مختلفی از دیوار سبز در پروژه‌های شرکت چوب پلاست چوپکس دسترس است که در برخی از آن‌ها از روش‌های هیدروپونیک و در برخی از بستر رشد استفاده می‌شود. به علاوه ساختارشان از سیستم ماژولار تا صفحه‌هایی با مکان‌های تعبیه شده برای کاشت قابل تغییر است. با این وجود تمامی این دیوارها به آبیاری و اکثرا کود دهی از همین طریق را نیز نیاز دارند. روش‌های معمول کوددهی از طریق سیستم آبی در دیوار سبز با دقت و احتیاط بالا به منظور جلوگیری از ایجاد چرخه‌های کوددهی تا سطح مخرب قابل استفاده است.

سیستم دیوار سبز با طراحی صحیح از لحاظ فراهم کردن فضای رشد مناسب گونه‌ها و انتخاب گیاهان با طول عمر زیاد می‌تواند از هر دو جهت طراحی و کارآیی، صاحبان را به اهداف‌شان برساند، همچنین در صورت طراحی اصولی، نگهداری آن نیز کار غیرممکن و یا سختی نخواهد بود.

نمای سبز

نمای سبز به رشد و نمو گیاهان رونده در جهت عمودی و افقی نمای ساختمان اطلاق میشود. این گیاهان میتوانند مستقیما در خاک کاشته شده و یا داخل گلدانهایی در سطوح مختلف ساختمان باشند.

گیاهان رونده میتوانند مستقیما با دیوار ساختمان تماس داشته و یا بر روی ساختاری جدا از  نمای ساختمان رشد کنند. با استفاده از گیاهان بالارونده دارای ساقه و یا ریشه های پیچکی میتوان نمای سبز را بر روی دیوار و یا هر سازه دیگری به منظور ساخت پارتیشن، سایبان و غیره ایجاد کرد. تراکم پوشش نما نیز با توجه به کاربرد مورد نیاز قابل مدیریت است. به طور مثال نمای خارجی ساختمان باید نسبت به پنجره که باید حداقل، امکان مشاهده بخشی از محیط خارج را فراهم سازد از شاخ و برگ بیشتری برخوردار باشد.

فواید نمای سبز

نمای سبز معمولا به دلیل ایجاد ظاهر زیبا مورد استفاده قرار می‌گیرد اما علاوه بر این در کاهش دید به داخل قسمت های شیشه‌ای ساختمان و ایجاد سایه نیز کاربرد دارد. نمای سبز نه تنها به دلیل ایجاد سایه می‌تواند فضای اطراف را خنک‌تر کند، بلکه با توجه به عملیات گرماگیر آبرسانی در شاخه‌ها و تبخیر آب از بستر رشد، این کاهش دما چشمگیرتر از نگاه اول به نظر می‌رسد. به علاوه تمامی گیاهان رونده تا حدودی قابلیت جذب آب حاصل از طوفان را نیز دارند. از دیگر مزایای نمای سبز می‌توان به ایجاد سایه بر روی ساختمان، محافظت از نما و محافظت در برابر آلاینده‌های فرار گازی و ذرات کثیف موجود در هوا اشاره کرد. با توجه به دائمی بودن فعالیت گونه‌های همیشه سبز، استفاده از این گیاهان باعث بهبود هرچه بیشتر این مزایا می‌شود.

چوب پلاست چوپکس از تولید تا طراحی و اجرا همراه شماست

جهت مشاوره رایگان یا اطلاع از قیمت چوب پلاست با ما در تماس باشید